Levend gekookt

Vrijdag 28 april,  Brummen -> Deventer -> Hattem (55 km). Fietsend langs de IJssel kun je je bijna niet voorstellen dat dit een van de levensaders van de Hanze was. Ooit moeten hier per dag tientallen koggeschepen zijn gepasseerd, afgeladen met gedroogde vis, honing en pelzen uit Gotland en Rusland. Schepen die de andere kant op voeren, zaten vol met laken uit Vlaanderen, zout, graan en bier.

Eigenlijk bijzonder. Wij denken dat we het allemaal zo goed doen met onze internationale handel, maar toen konden ze er ook wat van. Ga maar na, 800 (!!) jaar geleden voeren ze met eenvoudige scheepjes de hele toen bekende wereld rond en handelden in van alles en nog wat. Een beetje schipper kon, als hij een goede vakman was, misschien twee keer per jaar op en neer naar Gotland of Rusland, maar dat was het dan wel. Toch is de hele bekende wereld toen veranderd onder invloed van de Hanze. In veel Hanzesteden is dit ook nog te zien aan bouwstijlen of namen van gebouwen.

De 3 Haringen in Deventer

Vandaag zijn we van Brummen via Deventer naar Hattem gefietst. Gesterkt door een meer dan uitgebreid ontbijt (B&B Poes op de Muur - aanrader!) reden we naar Deventer. Deze stad aan de IJssel bestaat al sinds de 8e eeuw en was een belangrijke handelsplaats. Dat is nog te zien aan bijvoorbeeld de laatgotische Waag uit 1528, het Penninckshuis, een koopmanshuis in renaissancestijl, en het koopmanshuis In de drie Haringen uit 1575.

Waar veel geld verdiend wordt, komt het slechtste in de mens boven. Zo ook hier. Deventer had in de middeleeuwen een probleem met valsemunters. Dat kon natuurlijk niet, want als je het geld niet kunt vertrouwen, dan stort de handel in en dat moeten we niet hebben. Nou waren ze in Deventer niet van het soort 'zachte heelmeesters maken stinkende wonden' dus hadden ze een probaat middel tegen valsemunters bedacht. Als je werd betrapt op dit soort snode praktijken, werd je levend gekookt. De grote koperen ketel die daarvoor gebruikt werd, hangt aan de Waag als opvoedkundig instrument. Nou ja, hing, de ketel is op dit moment in restauratie. Misschien omdat de bankwereld in onze tijd meer dan voldoende aanleiding geeft om sommige types 's zachtjes te laten sudderen in de eigen bouillon?

De koperen ketel aan de Waag te Deventer om valsemunters levend te koken